نام فارسي : زيره سياه
نام علمي : Carum carvi L. خانواده : Apiaceae
خصوصيات گياهشناسي : علفي و دو ساله كه بعضي از ارقام آن يكساله و چندساله است داراي ريشه مخروطي ، گوشتي ،عميق وراست است . ساقه اين گياه تو خالي ،كوتاه ، شياردار و منشعب از قاعده است . برگهاي پاييني ساقه با برگهاي بالا كمي تفاوت دارد بطوريكه برگهاي پاييني از بريدگي بيشتري نسبت به برگهاي بالايي برخوردارند و رشته مانند به نظر مي رسد داراي گلهاي يك پايه به رنگهاي سفيد يا صورتي هستند ميوه بيضوي شيزوكارپ و رنگ آن قهوهاي روشن است بوي مطبوعي دارد كه ناشي از وجود اسانس در آن مي باشد .
خواص دارويي وكاربرد : ضد نفخ ، خلط آور، محرك و ضد اسپاسم و فعليت جهاز هاضمه را تحريك نموده و ميكرو ارگانيزم هاي مضر را دفع نموده واز ازدياد انگلهاي روده اي جلوگيري مي كند همچنين ترشح غدد شيري را زياد مي كند به عنوان باد شكن در درمان نفخ و دل پيچه كودكان موثر است مصرف مداوم وبي رويه آن موجب ناراحتي هايي در بدن شده و براي كليه و ريه مضر است .
نياز هاي اكولوژيكي : اغلب بطور خودرو در نواحي مرتفع و مرطوب مي رويد در طول رشد ونمو به درجه حرارت زياد نياز ندارد درجه حرارت مطلوب براي گلدهي و تشكيل ميوه بين 16 تا 20 درجه سانتيگراد است .در طول رويش به آب فراوان نياز دارد و اگر آب كافي به آن نرسد در سال دوم رويش ،محصول حاصل نخواهد شد . بيشترين نياز آبي در مرحله ساقه دهي و تشكيل گل مي باشد خاكهاي با بافت متوسط (رسي – شني ) براي توليد انبوه آن توصيه شده . خاكهاي اسيدي و بسيار نرم شني كه قادر به حفظ آب نيستند براي كشت آن مناسب نیست
مواد و عناصر غذايي مورد نياز :به مقدار فراواني از مواد غذايي نياز دارد و كاهش مواد غذايي خاك به طور فاحشي بركيفيت و كمييت محصول و ريشه گياه تاثير نا مطلوب مي گذارد از اين رو مقادير مناسب كود هاي شيميايي در طول رويش آن به خاك براي آنها مفيد است .
اصول كاشت و داشت:زمان مناسب اوايل بهار،تاخير در كاشت باعث كاهش محصول خواهد شد .عمق بذر در موقع كاشت 2 سانتيمتر باشد كاشت بذور در اعماق بيشتر سبب رشد نامناسب و ناهمگون گياهان و در نتيجه عدم هماهنگي در رويش مي شود ميزان بذور مورد نياز براي هر هكتار زمين 12 تا 15 كيلو گرم خواهد بود .فاصله رديفهاي كشت بين 20 تا 30 سانتي متر مناسب است مبارزه با علف هاي هرز ضرورت دارد قبل يا بعد ازكاشت
و قبل از رويش بذر مي توان از علف كش استفاده كرد
آفات وبيماريها : سفيدك سطحي و سفيدك دروغي و آفت كنه و شب پره مي باشد .
برداشت : در سطوح کوچك با دست امكان پذير است ودر سطوح وسيع كشت ،با استفاده از ماشين ميسر خواهد بود .پس از برداشت ،دانه ها را خشك مي كنند توسط خشك كن هاي الكتريكي ويا هواي آزاد وبذور را پس از خشك كردن ، تميز و بسته بندي مي كنند .
عملكرد زيره سياه بسيار متفاوت است و بستگي به شرايط آب وهوايي ونحوه مراقبت و نگهداري در طول رويش دارد . نوع دوساله آن 0.5 تا 1 تن در هكتار عملكرد دارد.